اسان بحران تي ضابطو آڻڻ جي حوالي سان ڪيل واعدن کي پورو ڪرڻ جا منتظر آهيون: وزيراعظم شهباز شريف

شرم الشيخ / اسلام آباد– 09 – نومبر (اي پي پي) وزيراعظم محمد شهباز شريف چيو آهي ته اسان بحران تي ضابطو آڻڻ جي ??والي سان ڪيل واعدن کي پورو ڪرڻ جا منتظر آهيون، ٻوڏ جي ??باهي تي ضابطو آڻڻ جي لاءِ گهربل ۽ دستياب وسيلن ۾ فرق تمام وڌيڪ آهي جڏهن ??ه پاڪستان موسمياتي ۽ ماحولياتي تبديلي سان سڀ کان وڌيڪ متاثر ملڪ آهي، عالمي برادري ماحولياتي تبديلي جي ڪر?? نقصانن جي ??زالي ۽ بحالي جي قدمن کي ڪوپ – 27 جي ??يجنڊا ۾ شامل ڪر?? ته جيئن بري طرح متاثر آبادي جي ??رورتن کي پورو ڪر?? سگهجي. وزيراعظم محمد شهباز شريف مصر جي ??هر شرم الشيخ ۾ ڪوپ – 27 عالمي ڪانفرنس جي موقعي تي گڏيل قومن جي ماحولياتي تبديلي بابت اداري جي ??هتمام هيٺ ”عملدرآمد جي لاءِ ??ڀ هڪ“ جي موضوع تي منعقد تقريب کي پاڪستان جي قومي بيانيي جي ??والي سان خطاب ڪندي چيو ته ڪاربن جي ??خراج ۾ گهٽتائي جي گڏيل حڪمت عملي جي لاءِ ٺوس پاليسيز جي ??المي سطح تي ضرورت آهي، ڪاربن جي ??خراج ۾ مسلسل اضافو اسان جي ??حالي جي قدمن کان تيز تر آهي. وزيراعظم عالمي اڳواڻن جو ڌيان ڇڪرائيندي ان يقين جو اظهار ڪيو ته توهان سڀ پاڪستان ۾ تباهي آڻيندڙ ٻوڏ بابت آگاهه هوندا. جنهن ??ان 33 ملين ماڻهو متاثر ٿيا آهن ??يڪي ٽن يورپي ملڪن جي ??بادي جي ??رابر آهن، متاثرين ۾ عورتن ۽ ٻارن جو انگ اڌ کان وڌيڪ آهي. هن چيو ته ملڪ جي ڏکڻ ۾ معمول جي ??رساتن جي ڀيٽ ۾ 7 ڀيرا برساتون وڌيڪ ٿيون آهن، اسان جا گليشيئرز تيزي سان پگهري رهيا آهن. وزيراعظم محمد شهباز شريف چيو ته ٻوڏ جي ڪر?? پاڪستان ۾ 8 هزار ڪلوميٽر کان وڌيڪ پڪا رستا لڙُهي ويا جڏهن ??ه 3 هزار ڪلوميٽر کان وڌيڪ ريلوي ٽريڪس کي نقصان پهتو آهي، ان کانسواءِ پاڪستان ۾ 4 ملين ايڪڙ زمين تي بيٺل فصل ٻوڏ سان تباهه ٿي ويون. هن چيو ته ٻوڏ سان ملڪ جي چئني پاسي تمام گهڻو نقصان ٿيو آهي، ٻوڏ سان ٿيندڙ نقصانن جو ڪاٿو 30 ارب ڊالر کان وڌيڪ آهي. وزيراعظم وڌيڪ چيو ته ڪاربن جي ??المي اخراج ۾ پاڪستان جو انتهائي معمولي حصو هجڻ جي ??اوجود اسان اهڙن نقصانن ۾ ورتل آهيون، اسان اهڙن عملن ۽ انسان جي پيدا ڪيل انهن ??حرانن کان متاثر ٿي رهيا آهيون جن ۾ اسان جو ڪردار نه هجڻ جي ??رابر آهي. وزيراعظم محمد شهباز شريف وڌيڪ چيو ته پاڪستان جون ترجيحون سدائين واضح رهيون آهن ??ڀ کان اڳ عالمي سطح تي هدفن جون ترجيحون طئي ڪرڻ جي ??رورت آهي. ان جي لاءِ فنانسنگ ۽ نظام الاوقات جي هدفن جو تعين ضروري آهي، اسان بحران تي ضابطو آڻڻ جي ??والي سان ڪيل واعدن کي مڪمل ڪرڻ جا منتظر آهيون، ٻوڏ جي ??باهين تي ضابطو آڻڻ جي لاءِ گهربل ۽ دستياب وسيلن ۾ فرق تمام وڌيڪ آهي جڏهن ??ه پاڪستان موسمياتي ۽ ماحولياتي تبديلي سان سڀ کان وڌيڪ متاثر ملڪ آهي. هن چيو ته عالمي برادري ماحولياتي تبديلي جي ڪر?? نقصانن جي ??زالي ۽ بحالي جي قدمن کي ڪوپ – 27 جي ??يجنڊا ۾ شامل ڪر?? ته جيئن بري طرح متاثر آبادي جي ??رورتن کي پورو ڪر?? سگهجي، پبلڪ فنانسنگ ۽ قرضن جي مشڪلاتن جي ڪر?? ماحولياتي تبديلين کان متاثر ٿيندڙ ملڪن بشمول پاڪستان کي پنهنجي وسيلن سان بحالي جي قدمن ۾ مشڪلاتون درپيش آهن ۽ ٽئين نمبر تي ڪلائميٽ فنانس جي ??شريح جي ??رورت آهي ته جيئن شفاف طريقي سان ماحولياتي تبديلي جي ??زالي لاءِ گهربل ۽ اضافي وسيلن جي ??ستيابي يقيني بڻائي سگهجي ??نهن ??ان اسرندڙ ۽ متاثر ملڪن ۾ بحالي جي ??رگرمين ۾ تيزي آڻي سگهجي ٿي. هن چيو ته اسان کي وا??ح طور تي ماحولياتي تبديلي جي نقصانن ۽ ان حوالي سان ترقياتي فنڊز جو تعين ڪرڻ گهرجي. ماضي ۾ ان تي گهٽ ڌيان ڏنو ويندو رهيو آهي. وزيراعظم چيو ته اسان ڪيترن ئي سالن کان ان تي بحث ڪر?? رهيا آهيون پر بنيادي هدفن تي متفق نه ٿي سگهياسين. 2009ع ۾ ڪوپن هيگن ۾ منعقد ڪوپ – 15 ۾ سال 2020ع تائين اربين ڊالرن جي وسيلن جي فراهمي جا واعدا اڃا تائين وفا ناهن ٿي سگهيا، انهن ۾ اضافي جي ??رورت آهي، ماحولياتي تبديلي جي ??ثرن جي ڏس ۾ فنڊز جي فراهمي ۾ اضافو به ضروري آهي. وزيراعظم عالمي برادري کي متوجهه ڪيو ته گلوبل ڪلائميٽ رسڪ انڊيڪس اسان جي چوٿين ترجيح هجڻ گهرجي ۽ گڏيل قومن جي ??ربراهي ۾ ان حوالي سان قدم لازمي آهن. ان حوالي سان ماحولياتي فنانسنگ جي ڪاٿي ۾ اضافي ۽ تيز تر فراهمي جي لاءِ قدمن کي يقيني بڻايو وڃي، ماحولياتي تبديلي جي متاثرين ۽ انهن ??ي بحالي جي هدفن جو واضح تعين ڪيو وڃي ته جيئن بار کي گڏيل طور تي برداشت ڪرڻ جي فارمولي تحت عملي قدم کڻي سگهجن ته جيئن گڏيل ذميوارين جي وقت سر ادائيگي کي يقيني بڻايو وڃي. هن چيو ته اسان سڀني کي پيرس معاهدي تي عملدرآمد جا قدم کڻڻا پوندا. هن چيو ته ٻين ڪيترن ئي ملڪن جي ڀيٽ ۾ پاڪستان 2030ع تائين جي لاءِ مقرر هدف حاصل ڪرڻ جي لاءِ وڌيڪ قدم کنيا آهن. اسان پنهنجي ??ميوارين کان پوري طرح آگاهه آهيون ۽ اسان ڪاربن جي ??خراج جي ??اتمي لاءِ پرعزم آهيون. وزيراعظم محمد شهباز شريف چيو ته ٽيڪنالاجيز، فنانسنگ ۽ صلاحيت ۾ فرق کي ختم ڪرڻ جي ??رورت آهي ته جيئن ماحولياتي تبديلي تي ضابطو آڻي سگهجي. اتر ۽ ڏکڻ ۾ موجود ان فرق کي ختم ڪرڻو پوندو، پاڪستان ۾ تازي تباهي آڻيندڙ ٻوڏ جي ??والي سان پنهنجي معلومات توهان سان شيئر ڪرڻ چاهيان ٿو. ٻوڏ سان پاڪستان بري طرح متاثر ٿيو آهي، اسان کي ڪڻڪ درآمد ڪرڻي پئجي ??هي آهي، پام آئل ۽ مهانگي تيل ۽ گئس جي ??رآمد تي اٽڪل 30 کان 32 ارب ڊالر خرچ ڪر?? رهيا آهيون. اهڙي طرح اسان پنهنجي ??ستياب وسيلن سان لکين متاثر خاندانن جي ??نيادي ضرورتن کي پورو ڪرڻ جي ڪوشش ڪر?? رهيا آهيون، اسان بينظير انڪم سپورٽ پروگرام تحت 316 ملين ڊالر سان هر خاندان کي 113 ڊالر جي ??دائيگي ڪر?? رهيا آهيون. جنهن ??ان ٻوڏ کان متاثر علائقن ۾ 300 ملين جي لڳ ڀڳ خاندانن جي مدد ڪئي پئي وڃي. هن وڌيڪ چيو ته سردي اچي رهي آهي لکين متاثرين جي لاءِ ??يلٽرز، گهرن، علاج ۽ فوڊ پئڪيج جي ??رورت آهي، ملڪ جي مختلف صوبن ۾ اربين رپيا پنهنجي وسيلن سان خرچ ڪر?? رهيا آهيون. هن ??قريب جي ??رڪت ڪندڙن کي مخاطب ڪندي چيو ته تصور ڪر??و ته هڪ طرف اسان کي عام ماڻهو جي لاءِ ??ذائي تحفظ کي يقيني بڻائڻ جي ??رورت آهي جنهن ??ي اربين ڊالر جا خرچ ڪيا پيا وڃن ٻئي طرف اسان کي ٻوڏ متاثرين کي وڌيڪ مشڪلاتن کان تحفظ فراهم ڪرڻ جي لاءِ ??ربين ڊالر جي ??رورت آهي، عالمي برادري اسان مان ڪيئن اميد رکي ٿي ته اسان پنهنجي محدود وسيلن سان ماحولياتي تبديلي کان متاثر ڪر??ڙين ماڻهن کي تحفظ فراهم ڪرڻ ۽ انهن ??ي بحالي جا قدم کڻي سگهون ٿا. هن چيو ته اسان مشڪل جي ??نهن لمحن ۾ مدد ڪرڻ تي عالمي برادري جا ٿورائتا آهيون جنهن ??طيا، خوراڪ، خيمن ۽ دوائن وغيره جي ??ريعي اسان جي مدد ڪئي آهي. وزيراعظم اميد ظاهر ڪئي ته هي ڪانفرنس نه رڳو ان واضح پيغام کي سمجهندي پر مسئلن جي ??اتمي لاءِ ??المي سطح تي ڪردار رکندڙ ادارن تائين به اسان جو آواز عالمي برادري تائين پهچائيندي. هن چيو ته اسان جي لاءِ هاڻي يا ڪڏهن ??ه نه جي ??ورتحال آهي. عالمي برادري ماحولياتي تبديلي جي مسئلن جي ??اتمي لاءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪر??.